Het hebben van pijnlijke of vermoeide voeten is eigenlijk een veel voorkomend probleem. Er zijn veel mensen (jong of oud, maakt niet uit) met pijnlijke voeten en/of enkels. Wat is nu eigenlijk de oorzaak en hoe kunt u ervoor zorgen dat de pijn afneemt of voorkomen dat u pijn krijgt?
Door je enkel gaan
Iedereen gaat wel eens door zijn enkel. Een misstap bij een stoepje of tijdens een sport, waarbij uw enkel dubbel klapt. Vervolgens is erop staan of lopen erg pijnlijk.
De revalidatie bij deze gebeurtenissen is eigenlijk van cruciaal belang, zodat u jaren later geen last krijgt van voet, enkel of knie problematiek.
Waarom?
Bij het oplopen van een enkel blessure heeft u een aantal dagen pijn waardoor u met een afwijkend looppatroon gaat lopen of zelfs krukken nodig hebt voor extra steun. Tijdens het herstel van de enkel is er een mooi proces bezig in het lijf, waardoor de enkel wat stijf, misschien gezwollen en pijnlijk wordt.
Wanneer de zwelling en de pijnlijkheid afneemt kunt u weer normaal uw dagelijkse activiteiten hervatten, alleen de stijfheid heeft langer nodig om te verdwijnen en zelfs oefeningen nodig.
Oefening
Onze enkels moeten voldoen aan een aantal graden van beweeglijkheid. Hierbij is de meest belangrijke beweging de dorsaalflexie (zie foto hiernaast). Om de beweeglijkheid van de enkel te testen, hebben wij de “Knee to wall test”. De test gaat als volgt:
- Plaats de tenen, van de voet die u wilt testen, tegen de muur.
- Stap een halve voetlengte van de muur af. Zorg dat uw voet recht vooruit staat en u met beide heupen vooruit wijst.
- Duw met uw knie richting de muur. Let op! Beweeg de knie boven de kleine teen, de grote teen moet zichtbaar voor u blijven.
- Gaat dit erg makkelijk, plaats dan uw voet een paar cm extra achteruit en probeer het nog eens. Tot het niet meer lukt om de muur de raken.
Normwaarden:
- Wanneer uw voet 5 cm of minder van de muur af staat = een slechte enkel mobiliteit en hoog risico op voet, enkel en knie klachten.
- Wanneer uw voet 5-10 cm van de muur af staat = een voldoende enkel mobiliteit.
- Wanneer uw voet 10 cm of meer van de muur af staat = een goede enkel mobiliteit.
Bij verschillende loop-sporten zoals o.a. voetbal, hardlopen of tennis heeft u een goede enkel mobiliteit nodig. Wanneer u slecht scoort op de test betekent het niet direct dat u klachten hoort te hebben. Uw lichaam is heel goed in compenseren. Tijdens het lopen draait de voet iets meer naar buiten, waardoor u wel de loop sporten kunt beoefenen. Dit is compensatie gedrag waar u uiteindelijk klachten van kunt krijgen.
Wat kunnen de gevolgen zijn?
Hieronder een rijtje met voetklachten die u kan oplopen, doordat uw enkel niet voldoende beweeglijkheid heeft:
- Fascitis plantaris/hielspoor (peesontsteking onder de voet)
- Achillespees ontsteking
- Hallux valgus (de grote teen die naar binnen groeit)
- Knieklachten (met name pijn aan de binnenzijde vd knie)
- Doorgezakte voorvoeten
- Overmatige eeltvorming bij de grote teen en/of hiel
- Stijve of pijnlijke kuiten
Heeft u een van de bovenstaande klachten opgelopen? Ga dan naar uw fysiotherapeut en laat hem of haar uw enkel mobiliseren. Het belangrijkste is om de beweeglijkheid van de enkel weer terug te krijgen.
Steunzolen de oplossing?
Nee, liever niet! De steunzolen ondersteunen de binnenzijde van de voet en brengen de voet weer naar een neutrale stand. Maar dit lost niet het probleem op want de beweeglijkheid van de enkel is er nog steeds niet. Hierdoor gaat je lichaam op zoek naar waar hij/zij kan compenseren. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de tenen (hypermobiele tenen) of in de knie, waardoor de kans groot is dat de pijn daar ook naartoe verplaatst.
Draagt u al meerdere jaren steunzolen, maar heeft u ook last van de enkel, voet of knie? Doe de steunzolen dan niet direct weg, want u voeten zijn al langere tijd gewend aan de steunzolen. Wel kunt u proberen om een week zonder te lopen. Daarna kunt u voor uzelf bepalen of de steunzolen voor u werken of niet. Of misschien zijn de steunzolen aan vervanging toe.
Welke schoenen kunnen steun bieden voor mijn klachten?
Niet alleen de beweeglijkheid van de enkels is belangrijk, ook de schoenen die u draagt zijn van belang. Zo moet de schoen demping hebben en aan de achterzijde een lichte hakverhoging. De hakverhoging is om ervoor te zorgen dat u minder de dorsaalflexie hoeft te maken tijdens het lopen.
Ook moeten de voeten volledig in de schoen passen. Ga bijvoorbeeld eens op een papier staan, trek een lijn om uw eigen voet en zet daarna de schoen op het papier. Ziet u nog lijnen van uw eigen voet? Dan past de voet dus niet in de schoen (Assepoester-test).
Mijn advies: draag sport/hardloopschoenen. Deze hebben een dempende zool en vaak een lichte hakverhoging. Ook vind ik deze het lekkerste lopen. Wat loopt voor u het lekkerst?
4xT Fysiotherapeut
